CNC مخفف Computer Numerical Control است؛ یعنی «کنترل عددی توسط کامپیوتر».
در دستگاه فرز CNC، حرکت محورهای دستگاه (معمولاً X، Y و Z) و سرعت چرخش ابزار توسط برنامهای که در کامپیوتر نوشته میشود (کد G) کنترل میشود.
به زبان سادهتر:
اپراتور، مدل سهبعدی قطعه را در نرمافزار طراحی میکند، سپس نرمافزار CAM آن را به کدهایی تبدیل میکند که دستگاه بفهمد ابزار کجا حرکت کند و چقدر از ماده را بر دارد.
بدنه و میز کار – محل قرارگیری قطعه و پایهی حرکت محورها
اسپیندل (Spindle) – موتور چرخان که ابزار برش (مثل مته یا تیغ فرز) را میچرخاند
محورها (X، Y، Z) – برای حرکت ابزار در سه جهت مختلف
سیستم کنترل CNC – مغز دستگاه؛ شامل مانیتور و کنترلر برای خواندن و اجرای برنامه
ابزار برش (Cutting Tool) – تیغههایی برای برادهبرداری و شکل دادن قطعه
سیستم خنککاری (Coolant System) – جلوگیری از داغ شدن ابزار و قطعه
ساخت قالبهای صنعتی (پلاستیک، فلز، خودرو)
تولید قطعات دقیق مکانیکی
صنایع هوافضا، خودرو، پزشکی، الکترونیک
حکاکی روی فلز یا چوب
نمونهسازی سریع (Prototype)
✅ دقت بسیار بالا (تا صدم میلیمتر)
✅ تکرارپذیری عالی در تولید انبوه
✅ کاهش خطای انسانی
✅ قابلیت ساخت قطعات پیچیده با اشکال سهبعدی
✅ سرعت و بهرهوری بالا
❌ هزینه اولیه زیاد (خرید و آموزش)
❌ نیاز به اپراتور و برنامهنویس ماهر
❌ هزینه نگهداری و سرویس بالا